درمان قطعی خشکی واژن

خشکی واژن

خانم ها همیشه و در تمام طول زندگی خود درگیر مشکلات بسیاری می شوند. یکی از مشکلات رایج و البته کمتر شناخته شده ای که ممکن است در طول زندگی با آن مواجه شوند، خشکی واژن یا آتروفی واژن است.

برخی مواقع ممکن است زنان بالغ به این مشکل دچار شوند. برای آن که بتوان ناحیه واژن خانم های بالغ را مرطوب نگه داشت، باید به دنبال روش درمانی مناسب بود. هورمون استروژنی که در بدن خانم ها ترشح می شود در واقع واژن را مرطوب می کند. زمانی که تولید هورمون استروژن در بدن کاهش یابد، خشکی واژن اتفاق می افتد. پس به طور کلی می توان افزایش سن، زایمان و شیردهی، یائسگی، جراحی های لگن همچون هیسترکتومی تخمدان ها و یائسگی زودرس را از جمله دلایل بروز خشکی واژن بیان کرد.

در مورد زایمان سزارین بیشتر بدانید.

علائم خشکی واژن

آتروفی واژن دلایل مختلفی دارد اما همه آن ها برای یک نفر صدق نمی کند. ممکن است علائم افراد مختلف، با یکدیگر متفاوت باشد. در ادامه برخی از شایع ترین آن رها را بیان می کنیم.

• تاثیرات عاطفی خشکی واژن بر روی رفتار زنان. خانم هایی که دچار مشکل خشکی واژن می شوند، اصولا از اعتماد به نفس جنسی کمی برخوردار بوده و دچار درد و ناراحتی زیادی خواهند شد.
• نازک شدن لایه مرطوب در داخل مهبل یا واژن. این مسئله زمانی قابل مشاهده است که خانم ها اقدام به انجام مقاربت جنسی نمایند و با درد و ناراحتی مواجه شوند. زیرا خشک بودن واژن باعث ایجاد ناراحتی و درد در بدن آن ها خواهد شد.
• تغییر در ظاهر واژن. زمانی که لب های خارجی واژن خانم ها نازک تر شود، می توان گفت نشان دهنده از خشکی واژن است. 
• احساس درد در زمان ایستادن، نشستن، ادرار کردن، ورزش کردن و موارد دیگر

در صورتی که هر یک از این علائم را در بدن خود مشاهده نمودید، لازم است با مراجعه به یک متخصص زنان در ونک اقدام به برطرف کردن و درمان خشکی واژن خود نمایید تا در مناسب ترین زمان ممکن از پیشرفت بیماری جلوگیری نمایید.

دلایل ایجاد آتروفی واژن

دلایل مختلفی منجر به بروز خشکی واژن می شود گه از جمله شایع ترین آن ها به شرح زیر است.

1. کاهش استروژن در بدن یکی از مهم ترین دلایلی است که خشکی واژن را با خود به همراه خواهد آورد. زمانی که بدن خانم ها با کاهش استروژن مواجه می شود، دیواره واژن نازک شده و حالت کشسانی خود را از دست می دهد. این مشکل اصولا در اثر شیمی درمانی، زایمان، پرتو درمانی، زایمان، یائسگی، هورمون درمانی و موارد دیگر اتفاق می افتد.
2. افزایش هورمون هیپو پرولاکتینمی در بدن. این هورمون باعث کاهش سطح استروژن خون شده و در نتیجه خشکی واژن روی می دهد. 
3. استرس بالا، اختلالات روحی، عمل جراحی تخمدان و حتی مصرف دخانیات می تواند منجر به بروز مشکل خشکی واژن در خانم ها شود. 
4. ضدعفونی کردن واژن با محلول های نامناسب و شستشوی مداوم آن منجر به ایجاد انواع عفونت، التهاب و آتروفی واژن می شود.
5. استفاده بیش از اندازه از روش های پیشگیری بارداری از جمله دیگر دلایل خشکی واژن محسوب می شود.
6. مصرف برخی از داروهای خاص همچون مدروکسی پروژسترون، تاموکسیفن، لوپرولید، دانازول، نافارلین و موارد دیگر می تواند به میزان قابل توجهی رطوبت را از ناحیه واژن کاهش دهد. پس در صورت مراجعه به پزشک حتما داروهایی که مورد استفاده قرار می دهید را به ایشان نشان دهید. تا در صورتی که داروی جایگزینی برای آن دارد، به شما پیشنهاد نماید.

دلایل کاهش استروژن

شرایط رایج با سطوح پایین استروژن که باعث آتروفی واژن می شود عبارتند از:

• یائسگی، زمانی که تغییرات بدنی طبیعی و مرتبط با سن باعث کاهش تولید استروژن در تخمدان ها می شود.
• برداشتن جراحی تخمدان ها قبل از سن یائسگی طبیعی که می تواند همزمان با هیسترکتومی (برداشتن رحم) انجام شود.
• درمان با داروهایی که برای کاهش سطح استروژن در زنان مبتلا به بیماری هایی مانند فیبروم رحم یا اندومتریوز استفاده می شود.
• یائسگی زودرس، که قبل از 40 سالگی رخ می دهد، سنی کمتر از حد طبیعی برای زنان عادی
• شیر دادن به نوزاد

تشخیص آتروفی واژن

اگر شما یک زن میانسال هستید، پزشک از شما می‌پرسد که آیا یائسه هستید یا علائم یائسگی (عدم یا نامنظم بودن دوره‌های قاعدگی، نوسانات خلقی، گرگرفتگی، مشکل در خواب شبانه، تعریق شبانه) را تجربه کرده‌اید. اگر زنی در سنین باروری هستید، پزشک از شما سوال خواهد کرد که آیا شیردهی می‌کنید یا دوره‌های قاعدگی نامنظم دارید، که می‌تواند ناشی از سطوح پایین استروژن یا عدم تعادل در هورمون‌های زنانه باشد. پزشک شما همچنین سابقه پزشکی و جراحی شما را بررسی می کند و در مورد داروهای فعلی شما سؤال می کند.

پزشک ممکن است بر اساس سن، علائم و سابقه پزشکی شما به آتروفی واژن مشکوک شود. برای تایید تشخیص، پزشک معاینه لگنی را انجام می دهد تا واژن شما را از نظر علائم خشکی، قرمزی و نازک شدن بافت بررسی کند.

اگر یائسه هستید و بعد از مقاربت خونریزی دارید، پزشک ممکن است بخواهد سرطان آندومتر (سرطان پوشش رحم) را با انجام بیوپسی آندومتر بررسی کند. در این روش، یک تکه کوچک از بافت رحم برداشته شده و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین ممکن است پزشک بخواهد با انجام تست پاپ، مشکل دهانه رحم را بررسی کند.

جلوگیری از آتروفی واژن

روان کننده واژینال محلول در آب می تواند برای مرطوب کردن بافت ها و جلوگیری از مقاربت جنسی دردناک استفاده شود.

بهترین روش های درمان خشکی واژن

درمان‌ها از مرطوب ‌کننده‌های بدون نسخه تا هورمون‌ درمانی فقط با نسخه را شامل می‌شود. زنان اغلب می توانند علائم خفیف را با مرطوب کننده های غیر هورمونی و در حین مقاربت جنسی، روان کننده های واژینال کنترل کنند. فعالیت جنسی خود ممکن است علائم را بهبود بخشد. اگر هیچ یک از این روش ها کمکی نکرد، ممکن است به استروژن با دوز کم به شکل کرم، قرص یا حلقه در واژن نیاز داشته باشید. در اینجا نحوه عملکرد گزینه های مختلف آمده است:

    مرطوب کننده های واژن. مرطوب‌کننده‌های واژن مبتنی بر آب به سطح واژن می‌چسبند، آب را آزاد می‌کنند و لایه‌ای مرطوب روی بافت واژن تولید می‌کنند. آنها همچنین به بازیابی PH واژن کمک می کنند. یک نوع مرطوب کننده، با اپلیکاتور وارد می شود و تا سه روز ماندگاری دارد. یک محصول مبتنی بر سیلیکون، متشکل از دانه‌های کوچکی است که با اپلیکاتور نیز وارد می‌شود و تا چهار روز دوام می‌آورد. اگر خشکی واژن بیشتر اوقات آزاردهنده باشد و نه فقط در حین فعالیت جنسی، مرطوب کننده ها انتخاب خوبی هستند.

    روان کننده های واژن علاوه بر یک مرطوب کننده، ممکن است بخواهید از یک روان کننده در حین مقاربت استفاده کنید. این روان کننده ها مایعی شفاف، رقیق و بی بو با احساس لغزنده که به ترشحات طبیعی واژن نزدیک است، می باشد و می توانید آن را قبل از مقاربت روی دهانه واژن یا آلت تناسلی بمالید. این محصولات بر پایه آب است دارای pH خنثی است، بنابراین واژن را تحریک نمی کند و باعث عفونت واژن نمی شود.

استروژن واژینال با دوز پایین استروژن به هر شکلی – خوراکی، ترانس درمال (از طریق چسب پوستی) یا واژینال – می تواند به بازیابی pH طبیعی واژن و باکتری های مفید، ضخیم شدن اپیتلیوم، افزایش ترشحات واژن و کاهش خشکی واژن کمک کند. اما بهتر است استروژن را مستقیماً به واژن بمالید. در مقایسه با استروژن خوراکی یا ترانس درمال، استفاده از واژینال به دوز کمتری نیاز دارد و مستلزم قرار گرفتن کمتر در معرض بافت‌های سینه و آندومتر است، جایی که استروژن می‌تواند با تحریک رشد سلول‌ها خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. محصولات استروژن با دوز پایین که به طور خاص برای درمان آتروفی واژن توصیه می شوند شامل کرم های واژینال، قرص واژینال و حلقه سیلیکونی تزریق شده با استرادیول است که در اطراف دهانه رحم قرار می گیرد و دوز بسیار کم و ثابتی از استروژن آزاد می کند.

رفع خشکی واژن روش های درمانی مختلفی دارد. بهترین روش درمان برای هر فرد متناسب با شرایط و شدت ابتلا به بیماری از سوی پزشک متخصص تعیین می شود. در ادامه برخی از آن ها را معرفی می کنیم اما دقت کنید که از درمان خودسرانه جدا‌ خودداری نمایید.

• استفاده از کرم موضعی یا هورمون تراپی، قرص یا حلقه واژینالی
• لیزر درمانی که یک روش قطعی و سریع برای برطرف کردن مشکل خشکی واژن به شمار می رود. 
• درمان خانگی خشکی واژن با استفاده از رژیم غذایی مناسب یا داشتن رابطه جنسی منظم و روان کننده

در برخی از موارد ممکن است بیمار به دلیل داشتن عفونت دچار مشکل خشکی واژن شده باشد. در چنین حالتی لازم است از داروهای آنتی بیوتیک یا شیاف استفاده نماید. البته روش های درمانی دیگری نیز وجود دارند که موجب تحریک بافت واژن و کلاژن سازی در این ناحیه می شوند. به عنوان مثال می توانیم به تزریق پلاسمای غنی از سلول های انعقادی اشاره کنیم. این روش یا با لیزر درمانی و یا از طریق تزریق اسید هیالورونیک در واژن انجام می شود.

سبک زندگی مناسب برای درمان خشکی واژن

اغلب افراد تمایلی به درمان خشکی واژن با روش های دارویی ندارند. آن ها می توانند با ایجاد تغییر در سبک زندگی خود، یک روش درمانی عالی را انتخاب کنند. از جمله اقداماتی که در این راستا می تواند به آن ها کمک کند عبارتست از:

1. داشتن استراحت کافی در طول روز
2. نوشیدن آب به میزان کافی در طول روز 
3. انجام تمرینات ورزشی مناسب 
4. استفاده از سبزیجات و میوه جات تازه در برنامه غذایی 
5. استفاده از محلول ها و صابون هایی که توسط پزشک تجویز شده است، برای شستشوی ناحیه واژن 
6. مصرف ویتامین E که منجر به ایجاد رطوبت در دیواره واژن می شود. برای دریافت این ویتامین می توانید از قرص و مواد غذایی مانند جمله ماهی و آووکادو استفاده کنید. بهتر است مصرف ویتامین ها تحت نظر پزشک متخصص باشد.

درمان خشکی واژن با روش لیزر

یکی از ساده ترین و سریع ترین روش های درمانی که می تواند به برطرف شدن خشکی واژن کمک کند، لیزر است. در این روش درمانی با دستگاه لیزر مونالیزا تاچ، ناحیه واژن مورد بررسی و درمان قرار می گیرد. طول موج این دستگاه لیزر، گرمایی تولید می کند که بافت های واژن را برای کلاژن سازی و تولید استروژن تحریک می کند. در روش لیزر درمانی بیمار با هیچ گونه عوارضی مواجه نمی شود و خشکی واژن او به سرعت برطرف می شود.
معمولا این روش درمانی به دلیل داشتن مزایای بسیار زیاد، نسبت به روش های دیگر محبوبیت بیشتری دارد.
از جمله مزایایی که می توانیم برای این روش بیان کنیم، جوانسازی واژن، درمان آتروفی، درمان عفونت های مزمن در ناحیه واژن، رفع خونریزی و درمان واژینیسموس، رفع خارش و سوزش ناحیه واژن، رفع بی میلی جنسی و بهبود روابط جنسی و … است. به علاوه با لیزر می توان اختلالات ادراری ناشی از خشکی واژن را نیز برطرف نمود.

کاندید مناسب لیزر درمانی خشکی واژن

همانطور که پیش از این بیان نمودیم، تمام خانم ها ممکن است بسته به دلایلی دچار خشکی واژن شوند. اما روش لیزر درمانی برای خانم هایی مناسب است که قادر نیستند از روش های دیگر درمانی استفاده کنند و یا دیگر روش های درمانی برای آن ها تاثیر گذار نیست.
خانم هایی که از لیزر برای درمان خشکی واژن استفاده می کنند، معمولا به مدت 2 الی 4 سال نیازی به تجدید دوره درمانی خود ندارند. این افراد می توانند طی سه جلسه درمانی، رطوبت را به ناحیه واژن خود بازگردانده و از مشکل خشکی واژن خلاص شوند.
در مورد زایمان طبیعی در آب بیشتر بدانید.

درمان خشکی واژن با کربوکسی تراپی و اوزون تراپی

به جز روش های درمانی فوق، راه های دیگری مانند کربوکسی تراپی و اوزون تراپی نیز وجود دارد که برای درمان خشکی واژن به کار گرفته می شود. هر یک از این روش ها می توانند به نوعی خشکی واژن را برطرف نمایند. در روش کربوکسی تراپی اصولا از گازهای دی اکسید کربن استفاده می شود.
اوزون تراپی یک روش درمانی موثر با حداقل عوارض است که می تواند برای درمان خشکی واژن موثر واقع شود. البته برای استفاده از این روش های درمانی لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید تا با بررسی های لازم بهترین روش درمانی را انتخاب کند.

تاثیر کرم استروژن واژینال برای درمان خشکی واژن

کرم های استروژن واژینال همانطور که از نامشان مشخص است دارای مقادیر زیادی استروژن هستند. مصرف هفتگی این دارو موجب تولید استروژن در ناحیه واژن می شود. استفاده از این روش درمانی باید تحت نظر پزشک و با دوره زمانی مشخصی انجام گیرد.
این مسئله را به خاطر داشته باشید که استفاده از کرم های واژینال ممکن است در بدن بیمار درد و خونریزی به وجود آورد. به همین دلیل استفاده از آن ها برای برخی از افراد ممنوع بوده و نباید از این روش درمانی استفاده کنند، به ویژه بانوان باردار و آن هایی که در دوره بارداری به سر می برند.
مبتلایان به اندومتریوز و سرطان و افرادی که به دلایل نامشخصی در ناحیه واژن خود شاهد خونریزی هستند، بهتر است از کرم های واژینال استفاده نکنند. به طور کلی روان کننده ها می توانند میزان رطوبت را در ناحیه واژن افزایش داده و خشکی واژن را برطرف کنند. بهترین زمان برای استفاده از روان کننده ها پیش از برقراری رابطه جنسی است. 
این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که روان کننده هایی که مورد استفاده قرار می دهید PH آن ها برابر با واژن باشد. در این صورت اگر درمان خشکی واژن با موفقیت نیز انجام نشود، مشکلاتی همچون عفونت و آسیب به اپیتلیوم مخاط نیز روی نمی دهد.
در مورد زایمان زودرس بیشتر بدانید.

درمان گیاهی خشکی واژن

روش های سنتی یا گیاهی همواره طرفداران خاص خود را دارد. اکثریت افراد ترجیح می دهند بدون جراحی و مصرف داروهای شیمیایی مشکلات خود را برطرف کنند تا اگر نتیجه بخش هم نبود، حداقل عوارض خاصی را تجربه نکنند. البته لازم به ذکر است که این روش های درمانی اغلب یا نتیجه موثر ندارند و یا در طولانی مدت، اثر خود را نشان می دهند. درمان های گیاهی خشکی واژن را می توان در موارد زیر خلاصه کرد.

• سبزیجات برگ سبز که حاوی منیزیم، کلسیم و ویتامین ای هستند. 
• مصرف عصاره شبدر قرمز برای خانم های یائسه 
• استفاده از کوهوش سیاه به عنوان یک گیاه درمانگر خشکی واژن

نتیجه گیری

درمان خشکی واژن با روش های مختلفی انجام می شود اما تشخیص اینکه کدام روش برای هر فرد مناسب است، بسته به درجه ابتلا و شرایط خود او امری مهم است که باید توسط بهترین جراح و متخصص زنان انجام شود. بنابراین از درمان های خودسرانه بپرهیزید. چرا که انتخاب نادرست می تواند موجب تشدید بیماری و بروز عوارض جبران ناپذیری شود.

سوالات متداول