اندومتریوز یک اختلال وابسته به استروژن است که می تواند منجر به عوارض قابل توجهی از جمله درد لگن، دردهای شکمی و اختلال در قاعدگی شود. در مواردی که این عارضه درمان نشود می تواند منجر به ناباروری شود. یافته های جدید نشان می دهد که این عارضه به دلیل زمینه ژنتیک، نقش های احتمالی محیط و سیستم ایمنی، ناهنجاری های درونی در اندومتر زنان مبتلا و ضایعات آندومتریوز ممکن است ایجاد شود. افراد با بیماری آندومتریوز بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه و سایر سرطان ها و همچنین اختلالات خود ایمنی و … می باشند. پزشکان باید زنان مبتلا را از جهات و اختلالات مختلف ارزیابی و پیگیری کنند و بهترین درمان را برای بیماران پیشنهاد کنند. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید تا بیشتر در این خصوص بدانید.
اندومتریوز
رحم عضو عضلانی می باشد که در زمان بارداری بزرگ شده و فضای مناسبی برای رشد جنین ایجاد می کند . این عضلات به روند زایمان کمک می کند . لایه داخلی رحم از سلول هایی به نام اندومتر پوشیده شده است . جنین و جفت در بارداری رشد خود را از ناحیه اندومتر شروع می کنند . این بافت در دوران قاعدگی از دیواره های رحم ریزش می کند و باعث ایجاد خونریزی می شوند. بافت اندومتر از سلول هایی تشکیل شده است . در بدن هر سلولی باید در جایگاه خود باشد و فعالیت فیزیولوژیک خود را داشته باشد . اگر سلولی در محلی جز محل خود رشد کنند باعث بیماری و علائم غیرطبیعی می شود . در صورتی که سلول های داخلی رحم که همان اندومتر است در خارج از رحم مانند تخمدان ، دیواره های لگن قرار گیرند و رشد کنند باعث ایجاد اندومتریوز می شوند .
علائم اندومتریوز
اندومتریوز یکی از بیماری های شایعی است که در بین زنانی که در سن باروری قراردارند مشاهده می شود . این بیماری ممکن است بدون هیچ علائم خاصی باشد یا ممکن است برای بیمار آزاردهنده باشد و با دردهای مزمن و حتی ناباروری همراه باشد.
علل اندمتریوز
تاکنون علت قطعی این بیماری مشخص نشده است ولی برخی بر این نظرند که برگشت خون قاعدگی به لگن باعث رشد اندومتریوز در بیمار می شود .خون قاعدگی از طریق لوله های رحمی به لگن وارد شده و بافت اندومتریوز در این ناحیه قرار می گیرد . البته ممکن است این مشکل برای بیشتر افراد اتفاق بیفتد اما عده ای خاص دچار بیماری می شوند . طبق گزارشات از هر 10 نفر ممکن است 1 نفر به این بیماری دچار شود . سوال اینجاست این مشکل برای همه ایجاد می شود اما چرا عده ای خاص دچار آندومتریوز می شوند ؟در این جا ژنتیک و ایمونولوژیک مطرح می شود . زمانی که سلول های آندومتر وارد لگن می شوند ، سیستم ایمنی بدن فعال می شود تا سلول های نابه جا ( آندومتر) را از بین می برند . در اندومتریوز به نظر می رسد نقض ایمنی وجود داشته باشد که سلول های گلبول های سفید نمی توانند سلول های نا به جا را پاکسازی کرده و از بین ببرند که دلیل ژنتیکی دارد . بنابراین سلول های اندومتر شروع به رشد و تکثیر می کنند و فاکتورهای رشد و عروقی از خود ترشح می کنند و تبدیل به کیست یا چسبندگی در تخمدان ها و سایر قسمت های دیگر می شوند . بنابراین فردی که سابقه اندومتریوز در خانواده خود دارد 8 برابر بیشتر از سایرین در معرض این بیماری قرار دارد .
در افرادی که قاعدگی های طولانی و حجیم دارند این بیماری بیشتر وجود دارد . در افرادی که در سنین پایین هستند و در سالهای اولیه دوران قاعدگی هستند ، انسدادهایی که در مسیر مجرای تناسلی وجود دارد باعث می شود خون در واژن ، رحم جمع شود و به لگن پس بزند و باعث ایجاد اندومتریوز شود .این انسداد به دلایل مادرزادی معمولا وجود دارد . همچنین اختلال در پرده بکارت می تواند از علل ایجاد انسداد باشد . پرده بکارت در حالت طبیعی دارای منفذی است که خون قاعدگی از آن خارج می شود اما در برخی از افراد پرده بکارت به گونه ایست که به صورت مادرزادی این منفذ وجود ندارد که خون قاعدگی نمی تواند از آن خارج شود . نشانه این موضوع اینست که فرد به طور منظم هر ماه درد شدید قاعدگی را دارد اما خون قاعدگی خارج نمی شود . این خون در رحم و لگن جمع می شود و پس از چند ماه تبدیل به آندومتریوز می شود .
عوامل خطر اندومتریوز
در حالی که عوامل خطر زیر خطر ابتلا به اندومتریوز را در زنان افزایش می دهد، موارد زیادی وجود دارد که در آن زنان بدون هیچ یک از موارد زیر تشخیص داده می شوند:
- سابقه خانوادگی این بیماری، به ویژه در مادر یا خواهر
- سن (بین 25 تا 40 سال)
- سابقه عوارض قاعدگی (مانند سیکل های قاعدگی طولانی، دوره های مکرر)
- بچه دار نشدن
- مصرف زیاد چربی و گوشت قرمز
- مصرف زیاد الکل
چه تاثیری بر بارداری دارد؟
اندومتریوز احتمالاً دلیل اصلی یک سوم موارد ناباروری است. هر چه زنی مدت طولانی تری به اندومتریوز مبتلا باشد، خطر ناباروری در او بیشتر می شود. با این حال، تا 70 درصد از زنان مبتلا به اندومتریوز خفیف تا متوسط هنوز قادر به باردار شدن هستند.
چسبندگی روی یا نزدیک تخمدان ها، رحم و لوله های فالوپ مانع از انتقال تخمک به لوله فالوپ می شود و ممکن است باعث ناباروری شود. علاوه بر این، کاشت تخمدان ممکن است از آزاد شدن تخمک جلوگیری کرده و باعث ناباروری شود. در نهایت، آندومتریوز می تواند منجر به کاهش تعداد و کیفیت تخمک های سالم شود.
آدنومیوز چیست و چه تفاوتی با آندومتریوز دارد؟
آدنومیوز آندومتریوز به شدت در عضله رحم است. با این حال، 50 درصد از بیماران آدنومیوز آندومتریوز نیز دارند. در مورد
چه چیزی می تواند اشتباه تشخیص داده شود؟
اندومتریوز می تواند اغلب به اشتباه تشخیص داده می شود و با شرایط زیر اشتباه گرفته می شود:
- سندرم روده تحریکپذیر
- آپاندیسیت
- کیست های هموراژیک
اولین قدم برای تشخیص اندومتریوز چیست؟
قبل از انجام تصویربرداری، باید با یک پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید که با تشخیص آندومتریوز آشناست و می تواند یک معاینه جامع لگنی ارائه دهد. یک معاینه فیزیکی و بحث در مورد علائم و سابقه پزشکی شما به پزشک کمک می کند تا تشخیص دهد که آیا آزمایش های تصویربرداری ضروری است یا خیر. در مورد درمان افتادگی لگن بیشتر بدانید.
چه آزمایش های تصویربرداری موجود است؟
برای تشخیص صحیح یک بیمار مبتلا به اندومتریوز و تعیین اینکه آیا جراحی لازم است، یک یا هر دو آزمایش تصویربرداری زیر باید انجام شود:
- سونوگرافی/سونوگرافی
- ام آر آی
چه روش ها و آزمایش هایی به تشخیص قطعی اندومتریوز کمک می کند؟
در اتاق عمل، جراح متخصص زنان و زایمان هر گونه ناهنجاری آناتومیکی یا ضایعات اندومتریوز را از طریق روش های زیر مشاهده کند:
- هیستروسکوپی
- لاپاراسکوپی
در حالی که یک معاینه فیزیکی و سایر آزمایشهای تصویربرداری میتواند بینشی در مورد اینکه آیا بیمار ممکن است آندومتریوز داشته باشد یا نه، تنها راه برای تشخیص قطعی آندومتریوز از طریق جراحی برداشتن لاپاروسکوپی است. این باید همراه با نمونه بیوپسی باشد که به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال شود تا تشخیص بیماری تایید شود.
درمان اندومتریوز
در حال حاضر هیچ درمانی برای آندومتریوز وجود ندارد. با این حال، گزینه های درمانی جراحی و غیرجراحی برای درد و ناباروری ناشی از این بیماری وجود دارد.
روش های غیر جراحی برای تسکین علائم
توجه به این نکته مهم است که روش های زیر درمان بیماری نیستند، بلکه ممکن است به کنترل درد و علائم بیمار کمک کنند.
- داروهای مسکن
- طب سوزنی
- قرص های ضد بارداری
- رژیم ضد التهابی
- IUD دارویی
روش های جراحی
بسته به شدت، مرحله و مقدار ضایعات، درمانهای جراحی مختلفی وجود دارد که بیمار میتواند برای درمان آندومتریوز انجام دهد.
- جراحی لاپاروسکوپی: برای از بین بردن تمام اندومتریوز در بدن، از ضایعات روی تخمدان ها تا روده.
- میومکتومی: برداشتن فیبروم تنها زمانی ضروری است که فیبروم ایجاد شود. در مورد کیست تخمدان بیشتر بدانید.
- هیسترکتومی: برداشتن رحم، که فقط در مواردی که بافت آندومتریوم منتشر شده در رحم مانند آدنومیوز وجود دارد، لازم است.
کلام آخر
اندومتریوز بیماری است که در موارد حاد منجر به ناباروری می گردد. این عارضه امروزه با روش هایی به طور موثر قابل کنترل می باشد، کافی است که تحت نظر متخصص زنان با تجربه قرار بگیرید.
0 دیدگاه