قبل از بارداری چه کارهایی انجام دهیم؟

اقدامات قبل از بارداری چیست؟ مشاوره قبل از بارداری برای تعیین جنسیت ضروری است ؟ مراکز مشاوره قبل از بارداری کجاست و باید به کجا مراجعه کرد ؟ در این مقاله به طور مفصل به این مباحث می پردازیم.

مشاوره قبل از بارداری

اهمیت مشاوره قبل از بارداری

اقدامات پیش از بارداری به مجموعه مداخلاتی که با هدف شناسایی و تغییر عوامل زمینه ساز رفتاری ، اجتماعی مر تبط با سلامت زنان یا پیامدهای بارداری از طریق پیشگیری و درمان صورت پذیرد. این مشاوره با اهدافی به شرح ذیل صورت می گیرد :

• بالارفتن دانش ، نگرش و عملکرد مردان و زنان در رابطه با سلامت پیش از بارداری
• اطمینان از اینکه تمام زنان سنین باروری ، خدمات و مراقبت ها را دریافت می کنند.
• کاهش خطرات ناشی از عواقب ناخواسته بارداری از طریق مداخلات لازم در دوران بارداری
• کاهش تعداد عواقب ناخواسته بارداری

زمان مشاوره قبل از باردرای

بهترین زمان برای آموزش و مشاوره پیش از بارداری زمانی است که تست بارداری منفی گزارش شده است . مشاور باید از مسائل مرتبط با بارداری مانند بیماری های طبی، سابقه جراحی ها ، مشکلات باروری ، مسائل ژنتیکی آگاهی کافی داشته باشند و بتوانند اطلاعات خود را با سایر اطلاعات و توصیه های متخصصین دیگر ادغام کرده و در موارد لازم جهت مشاوره بیشتر زنان را به متخصصین ارجاع دهند . همچنین به زنان یاداوری نمایند که مشاوره قبل از بارداری نیازمند زمان و ارزیابی مسایل طبی ، مامایی ، اجتماعی و تاریخچه خانوادگی آنهاست . ارزیابی سلامت و سوابق قبلی بیماری ها از طریق مصاحبه و سوالات باز پاسخ و یا پرسشنامه انجام می گردد. پاسخ ها در نهایت توسط زوجین مرور گردیده و پیگیری های مناسب در صورت نیاز انجام خواهد گرفت .

بررسی سابقه پزشکی قبل از بارداری

دیابت

یکی از مواردی که قبل از بارداری مورد بررسی قرار می گیرد دیابت می باشد که در بررسی ها بسیار کمک کننده می باشد. در صورتی که پیش از لقاح کنترل گلوکز در حد مطلوب باشد ، می توان از بسیاری از عوارض جلوگیری کرد. مشاوره قبل از بارداری برای زنان مبتلا به دیابت هم مفید و هم مقرون به صرفه می باشد . ارزیابی هموگلوبین A1c می تواند جهت محاسبه خطر ناهنجاری های عمده جنینی نیز مورد استفاده قرار گیرد.

خطر بروز ناهنجاری های جنینی در زنانی که دچار دیابت شدید بارداری و هیپرگلیسمی حالت ناشتا هستند چهار برابر زنان طبیعی است . مشاوره قبل از بارداری خطر ناشی از دیابت را در تمام مراحل بارداری کاهش می دهد. زنان بارداری که تحت مشاوره و مراقبت بارداری قرار می گیرند مقادیر هموگلوبین A1c پایین تری دارند و احتمال زایمان قبل از هفته 30 در آنها کمتر از زنانی است که مراقبت دریافت نکرده اند. علی رغم فواید مزبور تنها نسبت اندکی از زنان مبتلا به دیابت مراقبت های پیش از بارداری را دریافت می کنند.

صرع

احتمال ناهنجاری های ساختاری در نوزادان زنان مبتلا به صرع ، دو تا سه برابر بیشتر است. صرع به خودی خود و بدون توجه به اثرات داروهای ضد صرع ، موجب افزایش میزان بروز ناهنجاری های مادرزادی می گردد. البته این مساله مورد توافق همه نیست . میزان ناهنجاری ها در جنین هایی که تنها با یک دارو در تماس بوده اند ، بسیار کمتر از جنین هایی است که با دو دارو یا بیشتر مواجهه داشته اند . بطور ایده آل مشاوره درباره صرع بهتر است قبل از بارداری انجام گیرد . در این جلسه بطور معمول توصیه به رژیم تک دارویی یا داروهایی که حداقل تراتوژنیسیته را دارند ، می گردد. خطر کلی ناهنجاری های عمده همراه درمان تک دارویی با لاموتریژین برابر با میزان بروز این ناهنجاری ها در جمعیت عمومی است . در صورتی که یک سال قبل از بارداری بدون تشنج باشد . خطر تشنج طی حاملگی 50 تا 70 درصد کاهش می یابد .

توصیه های آکادمی نورولوژی امریکا در مورد قطع داروی ضد صرع زنان به شرح ذیل می باشد :

• زنانی که در 2 تا 5 سال گذشته دچار تشنج نشده اند.
• زنانی که به نوع ساده صرع مبتلا هستند .
• زنانی که هوش و معاینه عصبی آنها طبیعی است .

زنان مبتلا به صرع بایستی مکمل ااسید فولیک دریافت کنند . خطر ناهنجاری های مادرزادی در جنین هایی که در معرض داروهای ضد تشنج قرار می گیرند با تجویز اسید فولیک کاهش می یابد ولی حذف نمی شود.